سبوس برنج غنی ترین منبع غذایی از نظر فیبر و الیاف گیاهی است و به عنوان مکمل غذایی پربار نقش مهمی در بدن ایفا می کند. سبوس برنج خوب، مفیدترین و ویتامینه ترین قسمت برنج است. مواد غذایی که دارای فیبر زیاد هستند بسیار سیر کننده می باشند و حجم بیشتری از معده و دستگاه گوارش را به خود اختصاص می دهند؛ زیرا مقدار زیادی آب جذب می کنند و فرد مجبور می شود غذای کمتری بخورد. از طرف دیگر بیشتر فیبرها در دستگاه گوارش انسان غیر قابل هضم و جذب است.
سبوس برنج
سبوس به پوسته غلات مانند گندم و جو گفته میشود. پوسته غلات دارای ویتامین های B ، A، پانتونیک اسید، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، روی، مس، منگنز و سلنیوم است. همچنین پیوسته در برابر تابش نور خورشید است. در نتیجه از ارزش غذایی بالایی برخوردار است.
سبوس ماده ای قهوه ای رنگ و نرم بوده و از دو نوع فیبر گیاهی تشکیل شده است که سلولز و همی سلولز نام دارند. نیاز روزانه هر فرد به مصرف سبوس 30 گرم در روز است که میتواند سبوس برنج یا سبوس گندم باشد. ساده ترین روش این است که با مقدار کمی سبوس برنج در روز شروع کنیم و تدریجاً بر مقدار آن بیفزاییم تا نتیجه مطلوب را به دست آوریم.
سبوس برنج چه فوایدی دارد؟
پوسته برنج یکی از محصولات فرعی برنج میباشد که در طی فرآیند آسیاب به دست می آید. معجزه آن برای ریزش مو بسیار قابل توجه است. همچنین اگر سلامتی و زیبایی برایتان اهمیت دارد یا میخواهید لاغر شوید، فشار خون، قند و کلسترول بالایی دارید میتوانید سبوس برنج را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
کاربرد سبوس چیست؟
سبوس که پوسته خارجی غلاتی مانند گندم، برنج، جو و جو دوسر است، سرشار از فیبر، ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانها بوده و کاربردهای متعددی دارد. برخی از مهمترین کاربردهای آن عبارتند از:
1. مصارف غذایی
- به عنوان منبع فیبر برای بهبود عملکرد گوارشی و جلوگیری از یبوست
- کاهش کلسترول خون و تنظیم قند خون
- استفاده در نان، کیک، بیسکوییت و غلات صبحانه برای افزایش ارزش غذایی
- کمک به کاهش وزن از طریق ایجاد احساس سیری
2. کاربردهای درمانی و دارویی
- بهبود عملکرد روده و جلوگیری از یبوست
- کمک به کاهش خطر بیماریهای قلبی و دیابت نوع 2
- خاصیت ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی
3. کاربرد در دامداری و طیور
- استفاده در خوراک دام و طیور برای تأمین فیبر و بهبود گوارش
4. مصارف آرایشی و بهداشتی
- استفاده در ماسکهای پوستی برای لایهبرداری و شفافسازی پوست
- به کارگیری در شامپوها برای تقویت مو و جلوگیری از ریزش آن
5. استفاده در صنایع کشاورزی
- استفاده به عنوان کود طبیعی برای بهبود کیفیت خاک
- کمک به حفظ رطوبت و افزایش بهرهوری خاک در کشاورزی
از پوسته غلات برای تولید آرد نیز استفاده میشود. از این ماده حدود 90٪ به عنوان خوراک دام استفاده میشود. در حالی که فقط 10٪ در صنایع غذایی به عنوان منبع فیبر در نانوایی، غذاهای سرخ شده و غلات صبحانه مورد استفاده قرار میگیرد. پوسته غلات استخراج شده می تواند به عنوان مکمل غذایی و خوراک دام نیز مورد استفاده قرار گیرد.
مقدار مصرف سبوس برنج در روز
- در صورت استفاده برای کاهش کلسترول بالای خون : 12 – 84 گرم در روز
- برای درمان سنگ کلیه: 10 گرم دو بار در روز برای 3 تا 5 سال
- برای لاغری و کاهش وزن: 1 قاشق چای خوری از سبوس برنج را در یک لیوان آب میوه یا یک لیوان آب بریزید و بنوشید.
سبوس برنج و تاثیر آن در بدنسازی
فایده سبوس برنج برای بدنسازی چیست؟ مقادیر بالای ویتامین B6 موجود در این سبوس به افزایش انرژی ورزشکاران و بدنسازان در تمرینات بدنسازی کمک قایل توجهی می کند. مقادیر قابل توجه پروتئین موجود در سبوس برنج باعث تقویت عضلات و بهبود عضله سازی در بدنسازی می شود. برای آگاهی از اینکه روزی چند قاشق برنج ( سبوس برنج) بخورید، بهتر است با کارشناسان تغذیه مشورت کنید.
درمان کم خونی با سبوس برنج
کم خونی مشکلی که ممکن است خیلیها با آن مواجه باشند در حالیکه از درمان آن با سبوس برنج غافلاند. به دلیل وجود آهن و ویتامین B فراوان در سبوس برنج، این ماده میزان گلبول های قرمز خون را افزایش می دهد و در نتیجه کم خونی یا آنمی را برطرف می سازد.
تقویت حافظه با خوردن سبوس برنج
این ماده مقدار زیادی منگنز دارد که به عملکرد بهتر مغز کمک می کند. همچنین ویتامین های B5 و B6 موجود در آن نیز به تقویت حافظه کمک بسیاری می کند. پیشگیری از آلزایمر و زوال عقل از دیگر فواید مصرف سبوس برنج میباشد.
چه کسانی نباید سبوس برنج مصرف کنند؟
مصرف سبوس برنج برای بسیاری از افراد مفید است، اما برخی افراد باید در مصرف آن احتیاط کنند یا از آن اجتناب کنند. گروههایی که نباید یا باید با احتیاط سبوس برنج مصرف کنند عبارتند از:
1. افراد با مشکلات گوارشی
- کسانی که سندرم روده تحریکپذیر (IBS) دارند، ممکن است با مصرف سبوس دچار نفخ، درد شکم یا اسهال شوند.
- افراد مبتلا به التهاب روده (مانند کرون و کولیت اولسراتیو)، زیرا فیبر زیاد میتواند علائم را تشدید کند.
- کسانی که زخم معده یا رفلاکس معده دارند، چون فیبر نامحلول در سبوس ممکن است تحریککننده باشد.
2. افراد با کمبود مواد معدنی
- سبوس برنج دارای اسید فیتیک است که میتواند جذب مواد معدنی مانند کلسیم، آهن و روی را کاهش دهد. افرادی که دچار کمبود این مواد هستند، باید مصرف سبوس را محدود کنند یا همراه با منابع غنی از این مواد مصرف کنند.
3. کودکان خردسال
- سیستم گوارشی کودکان زیر 2 سال هنوز کامل رشد نکرده و فیبر زیاد ممکن است باعث سوءجذب مواد مغذی، دلدرد و اسهال شود.
4. افراد دارای آلرژی به برنج
- کسانی که به برنج یا فرآوردههای آن حساسیت دارند، ممکن است به سبوس برنج نیز واکنش آلرژیک نشان دهند.
5. افراد با مشکلات تیروئیدی
- سبوس برنج ممکن است حاوی ترکیباتی باشد که عملکرد غده تیروئید را مختل کرده و در جذب ید تأثیر بگذارد.
6. بیماران دارای مشکلات کلیوی
- افرادی که نارسایی کلیوی دارند، باید مراقب مصرف مواد غذایی با فسفر بالا باشند، زیرا کلیههایشان ممکن است نتوانند فسفر اضافی را به خوبی دفع کنند. سبوس برنج حاوی مقدار زیادی فسفر است.
7. افراد دارای مشکلات بلع یا انسداد روده
- کسانی که مشکلات بلع دارند یا در معرض خطر انسداد روده هستند، نباید سبوس را بدون مصرف مایعات کافی استفاده کنند، زیرا ممکن است باعث انسداد و یبوست شدید شود.
10 خواص مهم سبوس گندم
- کاهش وزن، استرس و خستگی
- بهبود عملکرد گوارش
- درمان یبوست
- جلوگیری از ریزش و سفید شدن مو در سنین پایین
- افزایش قد در نوجوانان و کودکان در صورت مصرف مداوم
- به لاغری کمک میکند
- میزان کلسترول خون را پایین میآورد
- از ابتلا به سرطان کولون جلوگیری میکند
- از ابتلا به دیابت پیشگیری میکند
- باعث شفافیت پوست و زیبایی صورت میشود.
مزیت اصلی سبوس جو دو سر
درمان انواع ناراحتی های دستگاه گوارش است. از آنجا که سبوس جو دو سر سرشار از فیبر محلول است بنابراین باعث ایجاد نرمی در روده شده و کمک می کند تا حرکت مواد در آن به راحتی صورت پذیرد و باعث خروج سموم از سیستم گوارشی نیز می گردد. هضم صحیح مواد غذایی یکی از مهم ترین عوامل برای سلامت انسانها بشمار می آید. متخصصان بر این باورند که علت بسیاری از بیماریها، از ایجاد اختلال در سیستم گوارشی و هضم نامناسب غذا ها بوجود می آید.
چرا نان با پوسته غلات بخوریم؟
مصرف کردن نان که دارای پوسته غلات باشد برای کنترل چاقی و پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی موثر است. اگر اضافه وزن و چاقی را دوست ندارید و خواهان سلامتی خود هستید حتما توصیه میشود که نان سبوسدار را به برنامه غذایی خود اضافه کنید.
ویتامین های موجود در سبوس گندم
سبوس گندم، بخش پوششی و محافظ دانه گندم است که در طول فرآیند آسیاب کردن گندم از دانه جدا میشود. این محصول با ویژگیهای غذایی فراوان، منبع گرانبهایی از ویتامینها و مواد معدنی است که به نمو و سلامتی بدن انسان کمک میکند. از جمله ویتامینهای حاضر در سبوس گندم میتوان به ویتامینهای گروه ب مانند ویتامین ب1 (تیامین)، ویتامین ب2 (ریبوفلاوین) و ویتامین ب6 (پیریدوکسین) اشاره کرد که نقش مهمی در تنظیم فرآیندهای متابولیکی داخل بدن دارند.
ویتامین B1
ویتامین ب1 یا تیامین یکی از مهمترین ویتامینهای موجود در سبوس گندم است. این ویتامین در فرآیندهای تبدیل غذا به انرژی و همچنین حفظ سیستم عصبی مرکزی نقش دارد. همچنین، ویتامین B1 در افزایش کارآیی عضلات، سیستم قلبی-عروقی و سیستم ایمنی بدن نقش بهعمل میآورد. به طور کلی، این ویتامین از اهمیت ویژهای برخوردار است و به عنوان یکی از ویتامینهای ضروری برای حفظ سلامتی بدن شناخته میشود.
ویتامین B2
دیگر ویتامین مهم حاضر در سبوس گندم ویتامین ب2 یا ریبوفلاوین است. این ویتامین نقش مهمی در فرآیندهای متابولیکی بدن دارد و به خصوص در تبدیل غذا به انرژی، پشتیبانی از سلولها در رشد و نمو و حفظ سلامت پوست و موها اهمیت دارد. همچنین ویتامین B2 به عنوان یک آنتیاکسیدان قوی عمل میکند و در مقابله با آسیبهای اکسیداتیو و رادیکالهای آزاد به بدن کمک میکند. از اینرو، مصرف سبوس گندم به عنوان یک منبع غنی از ویتامین ب2 میتواند به بهبود سلامتی عمومی بدن کمک کند.
قیمت سبوس برنج
همانند قیمت برنج نمیتوان برای سبوس برنج نیز قیمت دقیق و مقطوعی بیان کرد. برای تعیین قیمت سبوس برنج باید مواردی مانند نوع برنج (برنج سفید، سیاه، یا انواع دیگر برنج ایرانی)، کیفیت سبوس، ایرانی یا خارجی بودن برنجی که سبوس از آن گرفته میشود، نوع بستهبندی، مقدار سبوس و مواردی مانند قیمت ارز را در نظر گرفت. شما می توانید جهت خرید چکی برنج ایرانی و یا حتی دریافت قیمت روز برنج از طریق شماره های زیر با مجموعه برنج پارس در تماس باشید.
نتیجه گیری
سبوس برنج یک منبع غنی از فیبر، ویتامینها و مواد معدنی است که میتواند نقش مهمی در سلامت گوارش، کاهش وزن، بهبود عملکرد مغز و پیشگیری از بیماریهای قلبی و دیابت داشته باشد. بااینحال، مصرف بیش از حد آن میتواند باعث کاهش جذب برخی مواد مغذی شود. بنابراین، توصیه میشود سبوس برنج را به میزان مناسب و تحت نظر متخصص تغذیه در رژیم غذایی خود بگنجانید تا از مزایای آن بدون عوارض جانبی بهره ببرید.
سوالات متداول
آیا مصرف سبوس برنج برای همه افراد مفید است؟
خیر، افرادی که مشکلات گوارشی، کمبود مواد معدنی، آلرژی به برنج، بیماریهای کلیوی یا تیروئیدی دارند، باید در مصرف آن احتیاط کنند یا از مصرف آن خودداری نمایند.
چه مقدار سبوس برنج در روز باید مصرف شود؟
بسته به هدف مصرف، مقدار آن متفاوت است. برای کاهش کلسترول بین 12 تا 84 گرم در روز، برای درمان سنگ کلیه 10 گرم دو بار در روز و برای لاغری 1 قاشق چایخوری در یک لیوان آب توصیه میشود.
سبوس برنج چه فوایدی برای بدن دارد؟
کمک به کاهش وزن، بهبود عملکرد گوارش، تقویت حافظه، پیشگیری از بیماریهای قلبی و دیابت، جلوگیری از ریزش مو و افزایش انرژی از فواید اصلی آن هستند.
آیا سبوس برنج برای کودکان مناسب است؟
کودکان زیر دو سال نباید سبوس مصرف کنند، زیرا ممکن است باعث مشکلات گوارشی و سوءجذب مواد مغذی شود.
مصرف سبوس حد و اندازهای دارد یا هر چه بیشتر بخوریم بهتر است؟
پوسته غلات درست است که خواص مفیدی دارد اما اگر بیش از اندازه مصرف شود، میتواند برایتان مشکلساز شود. اگر میزان مصرف از حد نرمال خارج شود، می تواند باعث کاهش جذب املاح دو ظرفیتی شود. مثلاً آهن، کلسیم و روی به ترکیبهای موجود در فیبر سبوس مانند فیتاتها و فسفاتها متصل میشوند و در نتیجه جذب آنها را کاهش میدهند.